Zabezpieczenie przed ogniem

Każda farba pęczniejąca posiada odpowiednie dokumenty, w tym Europejską Ocenę Techniczną lub Aprobatę Techniczną ITB. Jest to dokument, w którym znajdziemy wszystkie informacje na temat farb podkładowych i nawierzchniowych, które można stosować z daną farbą pęczniejącą. Powłoki te są sprawdzane w badaniach i dopuszczone przez producenta farby ogniochronnej do zestawu malarskiego. Zazwyczaj podane są konkretne nazwy produktów, rodzaje (np. podkład epoksydowy antykorozyjny) albo jest napisane, według jakiej normy musi być produkowana dana farba, aby mogła być podkładem dla farby pęczniejącej. Przykładowo, do klasy korozyjności C3 dla farby ogniochronnej Flame Stal można zastosować następujące farby podkładowe: - podkład antykorozyjny epoksydowy na bazie rozpuszczalnika - podkładowe farby alkidowe spełniające wymagania PN-C-81901:2002 (informacja ta powinna być w karcie technicznej produktu) W przypadku farby ogniochronnej Steelguard 651 nie mamy już tak dużej dowolności i należy zastosować podkład spośród konkretnych produktów wymienionych w Europejskiej Ocenie Technicznej. Innym przykładem może być farba Nullifire SC803, gdzie możemy wybierać spośród: - dwuskładnikowych gruntów epoksydowych na bazie rozpuszczalnika - gruntów alkidowych na bazie rozpuszczalnika - gruntów akrylowych na bazie wody Podsumowując, farby ogniochronnej nie możemy nałożyć na dowolną farbę podkładową. Jeśli na konstrukcji jest już jakaś farba, a nie wiemy konkretnie jaka jest to powłoka, to niestety, ale należy ją usunąć. Zastosowanie farby podkładowej niezgodnej z dokumentacją może skutkować problemami przy odbiorze albo odspojeniem się całego systemu malarskiego w trakcie pożaru.

Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Grubość powłoki, a co za tym idzie ilość warstwy, farby ogniochronnej zależy od trzech czynników. Pierwszy z nich to wskaźnik masywności przekroju profilu stalowego. Wskaźnik ten jest inny dla różnych profili stalowych, na przykład dla dwuteownika IPE240 wynosi 236 [1/m], a dla ceownika UPN300 wynosi 162 [1/m] (w przypadku profili narażonych na ogień z czterech stron). Drugim czynnikiem jest temperatura krytyczna, która powinna zostać wyznaczona przez projektanta. Temperatura krytyczna może wynosić przykładowo 550ºC, ale może też wynosić 650ºC. Dla każdej z tych wartości grubość powłoki dla tego samego profilu stalowego będzie inna. Trzeci czynnik to wymagana klasa odporności na ogień. Klasy oznacza się R15, R30, R60, R120. Liczba oznacza czas w minutach - o ile powłoka ogniochronna opóźnia uzyskanie przez konstrukcję temperatury krytycznej podczas pożaru. Innymi słowy, może przedłużyć czas na ewakuację ludzi czy też na prowadzenie akcji gaśniczej. Im wyższa klasa odporności ogniowej, tym większa będzie grubość powłoki farby pęczniejącej. Przykładowo, dla wspomnianego wcześniej dwuteownika IPE240, temperatury krytycznej 550ºC, przy założeniu, że jest to słup: - dla klasy R15 - 0,226 mm na sucho farby Nullifire SC803 - dla klasy R60 - 0,684 mm na sucho farby Nullifire SC803

Farbę ogniochronną dobieramy w zależności od tego jakie profile tworzą konstrukcję stalową oraz wymaganej klasy zabezpieczenia ogniochronnego. Farbę zawsze wybieramy optymalnie do konkretnego przypadku, tak aby uzyskać jak najcieńsze powłoki, a co za tym idzie niższą cenę materiału na metr kwadratowy. Niektóre farby lepiej sprawdzają się na profilach otwartych (np. dwuteownikach), podczas gdy wychodzą niekorzystnie dla profili zamkniętych (np. rur kwadratowych).

Nie ma ogólnej, zalecanej grubości powłoki farby ogniochronnej. Grubość farby ogniochronnej jest dobierana na podstawie wymaganej klasy zabezpieczenia (R15, R30, R60…), temperatury krytycznej oraz wskaźnika masywności przekroju profilu stalowego. Na tej podstawie wybiera się grubość powłoki farby pęczniejącej z tabel w Europejskiej Ocenie Technicznej wydawanej do danego produktu.

Zalecana metoda aplikacji farby ogniochronnej to natrysk hydrodynamiczny. Nie zawsze jest możliwość użycia natrysku, czasem też mamy do pomalowania kilka stopek belek wystających z sufitu i w takim przypadku natrysk nie będzie ekonomiczny. W takich przypadkach możemy aplikować farby pęczniejące ręcznie, jednak są one dość gęste i przy malowaniu ręcznym (wałek, pędzel) pozostanie struktura (skórka pomarańczowa po wałku, szary po pędzlu). Trzeba również pamiętać, że przy aplikacji pędzlem w jednej warstwie nie nałożymy grubszej powłoki niż 150-250 mikronów na sucho. Przy wyższych klasach zabezpieczenia wymagana grubość powłoki na sucho może wynosić nawet 1500 czy 4000 mikronów. Łatwo policzyć, że oznacza to konieczność nakładania na przykład 10 warstw pędzlem, podczas gdy natryskiem można nałożyć nawet 800 mikronów za jednym razem.